De afgelopen periode heb ik regelmatig mijn comfort zone verlaten. Ik heb verschillende workshops georganiseerd, waaronder één in het Engels voor psychologie studenten. Dit vond ik bijzonder spannend, omdat mijn Engels niet vloeiend is en omdat deze studenten psychologie studeren, iets wat ik zelf niet heb gedaan. Dit bracht veel onzekerheid met zich mee, maar het heeft me ook veel geleerd over mijn eigen perfectionisme, de werking van ons brein en de kracht van het leven naar je waarden.
Het brein en de comfort zone
Ons brein is ontworpen om ons veilig te houden. Het oudste deel van ons brein, het reptielenbrein, is verantwoordelijk voor onze basisoverlevingsmechanismen zoals vechten, vluchten of bevriezen. Wanneer je geconfronteerd wordt met iets onbekends of uitdagends, zoals het verlaten van je comfort zone, activeert je reptielenbrein deze mechanismen. Dit kan leiden tot gevoelens van angst en ongemak.
Daarnaast speelt de amygdala, een deel van het limbische systeem, een cruciale rol bij het verwerken van emoties zoals angst en stress. Wanneer je een nieuwe of uitdagende situatie aangaat, stuurt de amygdala signalen die je waarschuwen voor mogelijk gevaar. Dit kan zorgen voor een verhoogde hartslag, zweten en een gevoel van alertheid. Hoewel deze reacties nuttig zijn in levensbedreigende situaties, kunnen ze ook optreden bij relatief onschuldige uitdagingen, zoals het geven van een presentatie in een andere taal.
De prefrontale cortex, het meest ontwikkelde deel van het brein, is verantwoordelijk voor hogere cognitieve functies zoals planning, besluitvorming en zelfbeheersing. Dit deel van het brein helpt je om rationele beslissingen te nemen en je emoties te reguleren. Wanneer je geconfronteerd wordt met angst of stress, kan de prefrontale cortex minder effectief werken, waardoor het moeilijker wordt om kalm en gefocust te blijven.
De rol van perfectionisme
Perfectionisme kan deze angst nog versterken. Als perfectionist stel je vaak onrealistisch hoge eisen aan jezelf en ben je bang om fouten te maken. Dit kan ervoor zorgen dat je risico’s gaat vermijden en in je comfort zone blijft. De angst om niet aan je eigen verwachtingen of die van anderen te voldoen, kan verlammend werken.
Perfectionisme wordt vaak gekenmerkt door een overmatige focus op controle en een irrationele angst voor falen. Dit kan leiden tot uitstelgedrag, zelfkritiek en vermijding van nieuwe uitdagingen. Je kan ook moeite hebben om successen te vieren, omdat je altijd streeft naar een nog hoger niveau van prestatie.
ACT en leven naar je waarden
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) geeft je inzichten en tools om met deze angsten om te gaan. In plaats van te proberen ongemakkelijke gevoelens te vermijden, leer je met ACT om ze te accepteren en ruimte te geven. Het stelt je in staat om je te richten op wat echt belangrijk voor je is, je waarden.
ACT is gebaseerd op de zes kernprocessen die psychologische flexibiliteit bevorderen.
Toen ik besloot om de workshop in het Engels te geven, was dit in lijn met mijn waarde om anderen te laten ontwikkelen en te laten leren. Ondanks mijn onzekerheden, gaf deze waarde mij de motivatie om het ongemak te doorstaan. ACT leert je dat het leven naar je waarden je kan helpen om betekenisvolle stappen te zetten, zelfs wanneer deze stappen buiten je comfort zone liggen.
Hoe geef je ruimte aan ongemak?
Ruimte geven aan je ongemak kun je leren door het vaak te doen. De volgende stappen kun je stapsgewijs doen:
- Erken je gevoelens: Besef dat het normaal is om angst en ongemak te voelen wanneer je iets nieuws probeert.
- Focus op je waarden: Vraag jezelf af waarom je deze stap wilt zetten en hoe het aansluit bij wat je belangrijk vindt.
- Neem kleine stappen: Je hoeft niet meteen grote sprongen te maken. Begin met kleine acties die je in de richting van je doelen brengen.
- Wees vriendelijk voor jezelf: Perfectionisme kan je tegenhouden. Probeer mild en begripvol te zijn voor jezelf, vooral wanneer dingen niet perfect gaan.
Herken je beperkingen en mogelijkheden
Misschien merk je dat je vaak minder doet van wat je echt zou willen. Misschien weet je niet eens wat je wilt, waardoor je niet in beweging komt. Door te reflecteren op je waarden en wat je echt belangrijk vindt, kun je meer helderheid krijgen over wat je wilt bereiken. En door ACT-principes toe te passen, kun je leren om met het ongemak om te gaan en stappen te zetten in de richting van een meer vervuld leven.
Conclusie
Uit je comfort zone stappen is spannend, maar ook enorm waardevol. Het stelt je in staat om te groeien, nieuwe ervaringen op te doen en dichter bij je ware zelf te komen. Door je bewust te zijn van hoe je brein werkt, je perfectionisme aan te pakken en ACT-principes toe te passen, kun je leren om met ongemak om te gaan en de stappen te zetten in de richting van wat je belangrijk vindt.
Durf jij de uitdaging aan te gaan en te ontdekken wat er buiten je comfort zone ligt?
Hoe kan ik je helpen?
Ben je nieuwsgierig geworden naar aanleiding van deze blog en wil je weten of coaching iets voor jou is en hoe ik je verder kan helpen? Plan dan direct een gratis kennismakingsgesprek.