Durf jij fouten te maken, of vermijd je ze liever? In deze blog ga ik dieper in op het belang van het durven maken van fouten, hoe dit ontstaat en hoe het onderwijs hieraan bijdraagt. Ik deel ook enkele persoonlijke ervaringen en inzichten.
Het streven naar perfectie
Mijn dochtertje kwam huilend uit school omdat ze niet netjes kon schrijven. Ze was er erg van overstuur en haalde zichzelf naar beneden. Mijn moederhart huilde met haar mee. Het viel me op dat ze eigenlijk al heel goed bezig was en dat haar streven naar perfectie haar belemmerde. Dit bracht me aan het denken: waarom hebben kinderen van zo’n jonge leeftijd al zoveel angst om fouten te maken? Wellicht herken jij jezelf ook in een vergelijkbare situatie.
Waarom durven we geen fouten te maken?
Een mogelijke verklaring ligt in onze opvoeding en de pijnlijke ervaringen die we daarin hebben opgedaan. Kleine momenten kunnen een grote impact hebben, zoals een afwijzing van een ouder of een strenge opmerking over iets wat we fout deden. Hierdoor ontstaan er beschermingsmechanismen in ons, zoals de drang om altijd alles perfect te willen doen. Deze perfectionist kan ons echter gaan belemmeren in ons dagelijks leven. Het is belangrijk om te ontdekken waar deze bescherming vandaan komt en hoe we ermee kunnen omgaan. Lees meer over deze aanpak in mijn blog over de Voice Dialogue
Angst om fouten te maken en het onderwijs
Ook het onderwijssysteem draagt bij aan de angst om fouten te maken. We worden geleerd om te streven naar het behalen van goede cijfers, waardoor het leerproces zelf soms op de achtergrond raakt. Zo hoorde ik laatst een elf jarige op het plein tegen haar vriendin zeggen dat ze niet hoeft te leren omdat ze toch wel een hoog cijfer krijgt. ‘Waar doe je het anders voor?’
Actief leren vanuit nieuwsgierigheid en plezier krijgt daardoor minder ruimte. Het onderwijs legt onbewust de nadruk op goed of fout, wat zich ook weerspiegelt in de indeling van verschillende niveaus. Dit kan leiden tot zelfvertrouwen of juist onzekere gevoelens, wat vaak afhankelijk is van het onderwijsniveau waarin je zit.
Wat is fout?
Maar wat is eigenlijk een fout? Een som kun je feitelijk fout uitrekenen. Maar wanneer je een presentatie hebt gegeven waar niet alles ‘goed’ ging dan kun je dat anders beoordelen. Vaak hang je er dan een negatief oordeel aan vast, terwijl iets fout doen juist waardevolle leermomenten kunnen zijn.
Ons brein kan echter in de war raken en negatieve gedachten en gevoelens over onszelf creëren. Dit kan leiden tot faalangst en het vermijden van situaties waarin we fouten kunnen maken. Het is belangrijk om te beseffen dat wanneer je een fout maakt dat dit menselijk is. Je juist groeit, leert en ontwikkelt en dat je jezelf niet hoeft te veroordelen.
Moeite met het maken van fouten
Zelf heb ik lang moeite gehad met het maken van fouten. Op school voelde ik me achtergesteld en werd ik gepest vanwege mijn prestaties. Dit leidde tot een angst om mezelf te uiten en een vaststaande mindset. Het heeft lang geduurd voordat ik deze overtuigingen kon loslaten en mezelf kon accepteren. Hierdoor ervaar in nu meer rust, zelfvertrouwen en veel meer plezier in het leven.
Hoe kan ik je helpen?
Ben je nieuwsgierig geworden naar aanleiding van deze blog en wil je weten of coaching iets voor jou is en hoe ik je verder kan helpen? Plan dan direct een gratis kennismakingsgesprek.
