Perfectionisme is net een zwaard. Aan de ene kant streef je naar een hoge ‘lat’, wat tot mooie prestaties kan leiden. Aan de andere kant kan deze ‘lat’ juist verlammend werken, wat vaak resulteert in uitstelgedrag. In deze blog vertel ik waarom perfectionisten vaak uitstellen, en geef ik wetenschappelijk onderbouwde tips om deze vicieuze cirkel te doorbreken.
Waarom Stellen Perfectionisten Uit?
Uitstelgedrag bij perfectionisten is een bekend fenomeen. Dr. Brene Brown, een onderzoeker en auteur van het boek “De moed van imperfectie”, beschrijft perfectionisme als een zelfbeschermingsmechanisme. Perfectionisten stellen vaak uit, uit angst om niet aan hun eigen hoge verwachtingen te voldoen. Deze angst leidt tot een verlamming die elke stap vooruit kan belemmeren.
- Overanalyse en Paralyse: Als perfectionist heb je de neiging om veelal tot in de kleinste details te analyseren. Deze overanalyse kan er voor zorgen dat je je onzeker voelt waardoor je de beslissing om überhaupt te beginnen steeds weer uitgesteld. Dit wordt ook wel “analysis paralysis” genoemd. Elke stap vooruit lijkt een enorme uitdaging omdat elke mogelijke uitkomst zorgvuldig wordt overwogen en geëvalueerd.
- Angst voor Falen: Perfectionisten zijn vaak bang om fouten te maken. De gedachte dat je werk niet perfect zal zijn, kan ervoor zorgen dat je liever helemaal niet begint dan iets ‘minder goed’ af te leveren. Deze angst is vaak diep geworteld in een diepere angst voor afwijzing of kritiek. Dr. Paul Hewitt en Dr. Gordon Flett, experts op het gebied van perfectionisme, hebben uitgebreid onderzoek gedaan naar de verbanden tussen perfectionisme en angst, en stellen dat perfectionisten vaak last hebben van faalangst, wat hun vermogen om taken aan te pakken belemmert.
- Vermijding van Onvolmaaktheid: Uitstelgedrag dient als een manier om de confrontatie met mogelijke imperfecties te vermijden. Doordat je een taak uitstelt, hoeft je je niet bloot te stellen aan het risico dat je een fout maakt of kritiek krijgt. Dit vermijdingsgedrag versterkt je angst en jouw uitstelgedrag, waardoor je in een vicieuze cirkel komt.
De Wetenschap Achter Perfectionisme en Uitstelgedrag
Volgens onderzoek van Dr. Timothy Pychyl, een vooraanstaand expert op het gebied van uitstelgedrag en auteur van “Solving the Procrastination Puzzle”, is er een sterk verband tussen perfectionisme en uitstelgedrag. Pychyl stelt dat perfectionisten uitstellen omdat je jezelf niet toestaat om fouten te maken, waardoor je een gevoel van verlammende angst ervaart en die elke actie die je wilt zetten je blokkeert. Dr. Fuschia Sirois, zegt dat perfectionisten vaak uitstellen om jezelf te beschermen tegen de dreiging van falen om je zelfwaardering te beschermen.
Voordelen van Werken aan Uitstelgedrag
Werken aan je uitstelgedrag kan bijzondere voordelen opleveren, zowel op persoonlijk als professioneel vlak. Hier zijn enkele redenen waarom het de moeite waard is om je uitstelgedrag aan te pakken en wat het je kan opleveren:
Verhoogde Productiviteit:
- Door taken meteen aan te pakken, kun je meer werk verzetten in dezelfde hoeveelheid tijd.
- Het voorkomt dat taken zich opstapelen, wat vaak tot stress en verminderde efficiëntie leidt
Minder Stress en Angst:
- Uitstelgedrag kan leiden tot stress door naderende deadlines en de druk om last-minute te presteren.
- Het aanpakken van taken op tijd zorgt voor een rustiger gemoedstoestand en minder angstgevoelens.
Verbeterde Tijdsbeheer:
- Door efficiënter met je tijd om te gaan, krijg je een beter overzicht van je taken en verplichtingen.
- Het geeft je de mogelijkheid om tijd in te plannen voor ontspanning en tijd met je dierbaren.
Meer Zelfvertrouwen en Zelfdiscipline:
- Succesvol omgaan met uitstelgedrag bouwt zelfvertrouwen op doordat je je doelen bereikt en je taken voltooit.
- Het versterkt je zelfdiscipline, wat je in alle aspecten van je leven kan helpen.
Betere Werk-Privé Balans:
- Door efficiënter te werken, blijft er meer tijd over voor persoonlijke activiteiten en ontspanning.
- Het zorgt voor een gezondere balans tussen werk en privé, wat goed is voor je algemene welzijn.
Verbeterde Carrièremogelijkheden:
- Consequent goed werk afleveren en deadlines halen kan leiden tot betere beoordelingen, promoties en carrièremogelijkheden.
- Het toont aan dat je betrouwbaar en verantwoordelijk bent, eigenschappen die door werkgevers gewaardeerd worden.
Meer Tijd voor Groei en Ontwikkeling:
- Wanneer je minder tijd besteedt aan uitstelgedrag, kun je die tijd gebruiken voor persoonlijke en professionele groei.
- Het biedt ruimte om nieuwe vaardigheden te leren, hobby’s te ontwikkelen of verder te studeren.
Tips om Uitstelgedrag te Overwinnen
- Stel Realistische Doelen: Breek grote taken op in kleinere, beheersbare stappen. Dit zorgt ervoor dat het werk minder overweldigend is en het maakt het gemakkelijker om te beginnen. Het stellen van realistische, haalbare doelen kan helpen om de druk van perfectie te verminderen. Daarnaast vergroot het ook nog eens de motivatie.
- Oefen Zelfcompassie: Perfectionisten mogen leren om vriendelijker voor zichzelf te zijn. Je mag accepteren dat fouten maken een noodzakelijk onderdeel is van het leerproces. Hierdoor kan de angst om te falen afnemen. Dr. Kristin Neff, een pionier op het gebied van zelfcompassie, benadrukt het belang van zelfcompassie bij het overwinnen van perfectionistische neigingen. Haar onderzoek toont aan dat zelfcompassie leidt tot een hogere motivatie en betere prestaties, omdat het de druk om perfect te zijn vermindert.
- Gebruik Tijdslimieten: Het stellen van duidelijke, maar haalbare deadlines kan helpen om de druk van perfectie te verminderen. Dit kan voorkomen dat je eindeloos lang blijft schaven aan details en nooit tevreden zijn met het resultaat. Door tijdslimieten te stellen, kun je de neiging om taken eindeloos uit te stellen, tegengaan.
- Begin Gewoon: Het klinkt heel simpel en de eerste stap is vaak de moeilijkste. Wat je kan doen is: gewoon te beginnen, hoe klein de stap ook is, het kan de eventuele verlamming doorbreken. Dit zorgt ervoor dat je meer motivatie ervaart en het kan je zelfvertrouwen vergroten om verder te gaan.
- Zoek Ondersteuning: Het kan nuttig zijn om ondersteuning te zoeken bij een coach of therapeut. Een professional kan helpen om de onderliggende oorzaken van perfectionisme en uitstelgedrag te identificeren en strategieën te ontwikkelen om deze te overwinnen. Methodieken als de Voice Dialogue en ACT kunnen je daarbij helpen.
Conclusie
Perfectionisme en uitstelgedrag gaan vaak hand in hand, maar het is mogelijk om deze cyclus te doorbreken. Door realistische doelen te stellen, zelfcompassie te oefenen, tijdslimieten te gebruiken, gewoon te beginnen, en ondersteuning te zoeken, kun je je uitstelgedrag overwinnen en nog meer floreren.
Herken je jezelf in dit verhaal? Voel je je vaak verlamd door de drang naar perfectie? Dan is het tijd om actie te ondernemen. Neem nu contact met mij op voor een persoonlijk gesprek en ontdek hoe je je perfectionisme kunt omzetten in productiviteit en succes.
Met dit uitgebreide blog hopen ik dat je inzicht hebt gekregen in de redenen achter jouw uitstelgedrag en dat je gemotiveerd bent om de tips toe te passen. Perfectionisme hoeft je niet langer tegen te houden; het kan je juist vooruit helpen als je leert om er op een gezonde manier mee om te gaan.
